Sinuzit ve Tedavi Yontemleri

Sinüs Nedir?

Sinüsler, kafatasının ön tarafındaki boşluklardır. Başımızdaki sinüsler çift olarak burun boşluğuna açılan kemik içi boşluklardır. Bunlar alın, burun-göz arası, göz alt kısmı ve burun arkası olarak 4 çifttir. Sinüslerin görevleri konusunda net bir açıklama olmamakla birlikte solunumu nemlendirici, ses rezonansını etkilemek, kafa basıncını önlemek ve baş ağırlığının azaltılmasına katkı sağlamaktadır.

Sinüzit Nedir?

Sinüslerin iltihaplı sıvı ile dolmasından ortaya çıkan hastalıktır. Grip ya da nezle gibi durumlarda ostiumları çevreleyen mukoza şişer ve çıkış kanalları tıkanır. Dışarıya atılamayan sinüs içindeki sıvılar bakteriyel bir enfeksiyon meydana getirirler. Bu durum kişide sinüzit denilen hastalığı ortaya çıkarır.

Burun ve sinüsler, bakteri ve virüslerin sık sık yerleşip iltihap yaptığı bölgelerdir. Normal çalışan bir sinüste her zaman iltihap olmamakla birlikte, bu bölgelerde iltihaba yol açacak bir bakteri ya da virüs her zaman bulunur. Bu bakteriler, sinüsün normal çalışmasını engelleyecek bir durumda kolaylıkla sinüs iltihabını yani sinüziti geliştirir.

Nezle ya da grip gibi hastalıkların yanısıra; burunda kemik eğriliği, geniz eti, sinüs ağızlarını tıkayan alerji, burunda et büyümesi gibi durumlar kişide sinüzit oluşmasını etkiler. Vücut direnci düşük olan bireylerde de sinüt oluşumu daha kolaydır.

Kaç Çeşit Sinüzit Vardır?

Sinüzit, akut ve kronik olarak iki türde karşımıza çıkar.

Akut sinüzit; yeni oluşan bir durumdur. Mevsim değişikliği, allerjik reaksiyonlar, duştan sonra sokağa çıkma gibi durumlarda nezle yada grip geçiren hastalar bazen bu durumu atlatamazlar. Enfeksiyon sinüslere yayılır. İlk olarak ortaya çıkan ve tekrarlamayan bu duruma “Akut Sinüzit” denir. Akut Sinüzit uygun tedavi ile kısa sürede iyileşir.

Kronik sinüzit; sinüslerdeki sürekli iltihabı ifade eder. Tedavisi daha zordur ve zaman zaman ameliyat gerektiren bir durumdur. Hastayı oldukça sıkıntıya sokabilir. Sinüslerin içinde uzun süreli, sık tekrarlayan bir havalanma ve temizleme sorunu vardır.

Sinüzitin Belirtileri Nelerdir?

Akut ve kronik sinüzitin belirtileri birbirinden farklıdır.

Akut sinüzitte; göz çevresinde şişlik ve yanak hizasına basmakla artan ağrı belirgin özelliklerindendir. Ayrıca; burun akıntısı ve tıkanıklığı, koku alamama, geniz akıntısı, ateş, diş ve çene köklerinde ağrı gibi belirtiler de gösterir. Özellikle baş öne eğildiğinde ağrının arttığı gözlenir. Akut sinüzit gündüz, kişinin yaşam standardını etkilediği gibi, geceleri de uykusuz bırakabilmektedir.

Kronik Sinüzitte belirtiler; hastalığın daha uzun ve tekrarlar nitelikte olmasına rağmen daha hafiftir. Geceleri artan burun tıkanıklığı görülür. Seyrek ağrı şikayeti olsa da, kimi zaman hiç ağrı hissetmeyen hastalar da mevcuttur. Hastada geniz akıntısı ve öksürük şikayetlerinin yanısıra ağız kokusu, geniz akıntısı ve öksürüğe bağlı boğaz ağrısı görülebilir.

Sinüzitli bir hastanın muayenesinde burun içinde, iltihaplı akıntı ve ödem eşliğinde yüzde hassasiyettir. Uygun tetkikler neticesinde hastaya, doktorun uygun gördüğü tedavi uygulanır. Sinüzit teşhisinde kafa grafisi (waters) önemli rol oynar. Ameliyat gereken kronik hastalarda, bilgisayarlı tomografi istenebilir.

Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Sinüzit tedavisinde amaç, drenajı bozulan sinüste üreyen bakterinin imha edilmesi, hava akımının sağlanarak sinüsün temizlenmesidir. Burun delikleri açılarak iltihap yok edilir. Bakterilerin yok edilmesi için antibiyotik tedavisi uygulanır. Bunun dışında burun deliklerinin açılması için tablet ya da sprey ilaçlar kullanılabilir. Yanısıra sinüzite eşlik eden allerji gibi durumlar varsa, hastaya o doğrultuda destekleyici tedavi uygulanır. Kronik ve tekrarlayan sinüzitlerde ise; burun kanalları içerisinde anatomik ve işlevsel bozuklukları değerlendirmek gerekir. Kronik durumlarda da yine öncelikle ilaç tedavisi uygulanır ancak; hastalığın ileri derecelerinde ameliyat gerekli olabilir. Ameliyat kararı doktorunuzun önereceği tomografi sonrasında daha da netleşecektir. Burunda kemik eğriliği ya da et bulunması gibi anatomik bir problem varsa operasyon sonrasında hasta kendini oldukça rahatlamış hissedecektir.

Ameliyat Nasıl Gerçekleşir?

Bu tür cerrahi operasyonlar oldukça ilerlemiş durumdadır. Ameliyat, lokal ya da genel anestezi altında rahatlıkla gerçekleştirilebilmektedir. Endoskop adı verilen kameralı cihazların hayatımıza girmesiyle birlikte cerrahi operasyonlar bi hayli ivme kazanmıştır. Bu sayede tedavi edilmesi gereken noktaya müdahale edildikten sonra, başka bir bölge zarar görmemektedir. Ameliyat sonrasında anestezi alımından doğan rahatsızlık hissi dışında bazı hastalarda kanama oluşabilir. Operasyon sonrasında önemle vurgulanması gereken bir başka husus pansumandır. Hasta bu konuda oldukça duyarlı olmalı ve ameliyat sonrası tedavisini önemsemelidir.

Sinüzitten Korunulabilir mi?

Sinüzit; kişinin kendisini koruyabileceği bir hastalıktır. Soğukta kalınmaması, saçların ıslak bırakılmaması, bulunulan ortamın neminin uygun olması gibi uygulamalar kişiyi sinüzitten korumaya yardımcı olur. Ayrıca bireyin toz, polen vs. gibi allerjik bir rahatsızlığı varsa, bu tür hava koşullarından mümkün olduğunca uzak kalmalıdır.

Tedavi Edilmezse Ne gibi Sonuçlar Doğurur?

Sinüzit tedavi edilebilen bir hastalıktır. Sinüslerdeki iltihap kurutulduktan sonra hasta eski sağlığına kavuşabilir. Ancak; tedavi edilmeyen durumlarda, iltihabın yayılmasına bağlı bazı komplikasyonlar oluşabilir. Bunlardan bazıları; göz çukuru içine sızan iltihabın körlüğe varan sonuçları ile karşı karşıya kalınması, beyin içine ya da zarına yayılarak burada abse oluşturması, kemik iltihabı gibi son derece ciddi sorunlardır ve unutulmamalıdır ki; sinüzit sonrası bu komplikasyonlar çok hızlı gelişebilmekte ve önemsenmeyen bir sinüzit körlük ve beyin absesi gibi çok ciddi problemlere neden olabilmektedir. Komplikasyonlar, tedavi edilmeyen sinüzit sonrası oluşabileceği gibi yetersiz tedavi sonrası da oluşabilmektedir. Hasta kendisine verilen tedaviyi yarım bırakırsa 3-4. günde iyileştim, şikayetlerim geçti düşüncesi ile sinüz içindeki mikroorganizmaların daha yoğun ve güçlü şekilde üremesine ve sessiz bir şekilde komplikasyonların oluşmasına neden olabilecektir. Bu nedenle verilen tedaviye eksiksiz uyulmalıdır.

Hastalıklardan uzak, güzel günlerin sizlerle olması dileğimle mutlu bir hayat diliyorum.

Op.Dr.Mustafa Başarır

KBB Uzmanı